ចង់លក់អចលនទ្រព្យនៅកម្ពុជាមែនឬទេ? លោកអ្នកគួរត្រៀមខ្លួនបង់ថ្លៃសេវាកម្មទាំងនេះ

Whether you are planning on downsizing, moving to a different city, or it’s simply the right time, you need to be prepared when you want to sell your home. There are a lot of costs to consider since selling your property in Cambodia is not as easy as putting it on the market and somebody buying it. Read further to know the steps of ការលក់អចលនទ្រព្យ និងការចំណាយដែលពាក់ព័ន្ធ។

ការរៀបចំអចលនទ្រព្យមុនពេលលក់

មុនពេលអ្នកដាក់អចលនទ្រព្យលក់នៅលើទីផ្សារ អ្នកត្រូវធ្វើការបង្ហាញឱ្យមានសក្តានុពលដល់អ្នកទិញ។ ខាងក្រោមនេះជារឿងមួយចំនួនដែលអ្នកត្រូវធ្វើ និងការប្រមាណការចំណាយទៅលើវា៖

• ការសម្អាត → ជំហានដំបូងដើម្បីទាក់ទាញអ្នកទិញឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពគឺការសម្អាតផ្ទះមុននឹងលក់។ ផ្ទះ​មិនស្អាត រញ៉េរញ៉ៃ ​គ្មាន​សណ្តាប់ធ្នាប់គឺ​មិនមានអ្នកចង់ទិញនោះទេ។ ប្រសិនបើអ្នកសម្អាតខ្លួនឯង នោះអ្នកនឹងមិនត្រូវអស់ការចំណាយប៉ុន្មាននោះទេ លុះត្រាតែអ្នកជួលអ្នកបោសសម្អាតដែលមានជំនាញវិជ្ជាជីវៈ នោះតម្លៃអាចមានដល់ 160 ដុល្លារ។
• ការកែលម្អគេហដ្ឋាន → ត្រូវប្រាកដថាអ្នកជួសជុល ឬជំនួសរបស់នៅក្នុងផ្ទះដែលមានការខូចខាត។ នេះគឺដើម្បីឱ្យសោភណ្ឌភាពផ្ទះប្រសើរឡើងដែលធ្វើឱ្យការលក់របស់អ្នកកាន់តែមានសក្តានុពល។ ការចំណាយលើការកែលម្អគេហដ្ឋានអាស្រ័យទៅលើអ្វីដែលអ្នកនឹងត្រូវជួសជុល ប៉ុន្តែប្រសិនបើអ្នកលាបពណ៌ខាងក្នុង និងខាងក្រៅ និងរួមជាមួយការសម្អាតកម្រាលព្រំ នោះការចំណាយប្រមាណគឺ $3,985 ។
• ការរចនាទេសភាពទីធ្លា → សម្រាប់អ្នកទិញមួយចំនួន ការរចនាទេសភាពទីធ្លាផ្ទះក៏មានសារៈសំខាន់ដែរ។ វាអាចមានតម្លៃប្រហែល $145 អាស្រ័យលើទំហំទីធ្លា។
• ការរៀបចំ → ការធ្វើការបង្ហាញសោភ័ណភាពរូបរាងនៃផ្ទះឱ្យមានប្រសិទ្ធិភាពទៅកាន់អ្នកទិញជារឿងសំខាន់ណាស់។ ការចំណាយអាស្រ័យលើបុគ្គលដែលអ្នកជួលដើម្បី រៀបចំអចលនទ្រព្យរបស់អ្នកឱ្យបានត្រឹមត្រូវ វាអាចមានតម្លៃប្រហែល $1,805។
• ការត្រួតពិនិត្យជាមុន → ការត្រួតពិនិត្យផ្ទះ របស់អ្នកមុនពេលដាក់លក់នៅលើទីផ្សារគឺជារឿងចាំបាច់ ដោយអ្នកគួររៀបចំអំពីបញ្ហាអចលនទ្រព្យដែលអាចកើតមាននាពេលអនាគតពីអ្នកទិញ ដើម្បីជួសជុល ឬដោះស្រាយឱ្យបានឆាប់រហ័ស។ ការត្រួតពិនិត្យជាមុនមានតម្លៃប្រហែល $ 250 ទៅ $ 700 អាស្រ័យលើទំហំនៃផ្ទះ។
• សេវាកម្មវាយតម្លៃ → កំណត់តម្លៃអចលនទ្រព្យរបស់អ្នកទៅតាមតម្លៃទីផ្សារគឺមានប្រយោជន៍សម្រាប់អ្នកជាអ្នកលក់ ដូចនេះអ្នកត្រូវជួលសេវាកម្មវាយតម្លៃអចលនទ្រព្យ។ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា តម្លៃនៃការវាយតម្លៃអាស្រ័យទៅលើតម្លៃនៃផ្ទះ ដែលមានការប្រមាណតម្លៃដូចខាងក្រោម៖
  • ក្រោម $100,000 ៖ តម្លៃ​នៃការវាយ​តម្លៃ​គឺ 0.17%
  • $100,001 – $1,000,000 ៖ តម្លៃ​នៃការវាយ​តម្លៃ​គឺ 0.10%
  • $1,000,000 – $5,000,000 ៖ តម្លៃ​នៃការវាយ​តម្លៃ​គឺ 0.050%
  • $5,000,001 – $10,000,000 ៖ តម្លៃ​នៃការវាយ​តម្លៃ​គឺ 0.030%
  • លើសពី $10,000,000 ៖ តម្លៃ​នៃការវាយ​តម្លៃ​គឺ 0.025%
    
• រូបថតដែលមានគុណភាព → រូបភាពធម្មតាៗគឺមិនទាក់ទាញអ្នកទិញនោះទេ ប៉ុន្តែរូបថតដែលថតដោយអ្នកជំនាញមានវិជ្ជាជីវៈនឹងទាក់ភ្នែក គួរឱ្យចង់ទិញ។ ការជួលអ្នកថតរូបអាចចំណាយប្រហែល $150 ទៅ $200។
• ការធ្វើទីផ្សារ → ដើម្បីទទួលបានអ្នកទិញដែលមានប្រសិទ្ធភាពកាន់តែច្រើន អ្នកត្រូវចំណាយពេល និងថវិកាដើម្បីធ្វើទីផ្សារ។ តម្លៃទីផ្សារប្រែប្រួលទៅតាមអ្វីដែលអ្នកប្រើសម្រាប់ការដាក់លក់ ឬរបៀបផ្សព្វផ្សាយ ប៉ុន្តែជាធម្មតាត្រូវបានធ្វើដោយភ្នាក់ងារអចលនទ្រព្យ។ 

តម្លៃអចលនទ្រព្យក្រោយការលក់

ទោះជាអ្នកមានអ្នកទិញពិតប្រាកដរួចហើយក៏ដោយ ក៏មិនមានន័យថា អចលនទ្រព្យរបស់អ្នកលែងស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់អ្នកឡើយ។ វិភាគកិច្ចការដែលនៅសល់ និងការចំណាយពាក់ព័ន្ធទាំងនោះ ៖

• ពន្ធប្រថាប់ត្រា → នៅពេលអ្នកលក់អចលនទ្រព្យ និងផ្ទេរកម្មសិទ្ធិទៅឱ្យអ្នកផ្សេង នឹងត្រូវមាន ការបង់ពន្ធប្រថាប់ត្រា ។ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មាន ប្រភេទប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ (ប្លង់) ឬកម្មសិទ្ធិដីធ្លីផ្សេងៗគ្នា។ ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ ឬប្លង់នីមួយៗមានពន្ធប្រថាប់ត្រាផ្សេងគ្នារៀងៗខ្លួន។
  
  ប្លង់ទន់ជារឿងសាមញ្ញនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយមានតម្លៃថោក ដោយកម្មសិទ្ធិជាមធ្យមត្រូវផ្ទេរក្នុងរយៈពេល 10 ថ្ងៃធ្វើការ។ ប្លង់រឹងមានពន្ធប្រថាប់ត្រា 4% លើតម្លៃបច្ចុប្បន្ននៃអចលនទ្រព្យ។ LMAP ជាប្លង់មួយផ្សេងទៀតដែលមានពន្ធប្រថាប់ត្រា 4% ស្រដៀងនឹងប្លង់រឹង ដោយវាអាស្រ័យលើតម្លៃនៃអចលនទ្រព្យនៅពេលដែលវាត្រូវបានលក់ចេញ។
• ការទូទាត់សងប្រាក់កម្ចីទិញផ្ទះ→ ការចំណាយមួយដែលអ្នកត្រូវបង់គឺប្រាក់កម្ចី ប្រសិនបើអ្នកបានជ្រើសយកជម្រើសនេះនៅពេលទិញអចលនទ្រព្យ។ ប្រាក់ដែលទទួលបានពីការលក់ផ្ទះរបស់អ្នក នឹងត្រូវអនុវត្តទៅសមតុល្យប្រាក់កម្ចីដែលនៅសល់។ ប្រសិនបើការទូទាត់មិនរាប់បញ្ចូលការប្រាក់តាមសមាមាត្រទេនោះ នឹងអាចមានការខ្វះខាតក្នុងចំនួនទឹកប្រាក់។
• ពន្ធលើប្រាក់ចំណេញ → ពន្ធលើប្រាក់ចំណេញ គឺនៅពេលដែលអ្នកលក់អចលនទ្រព្យរបស់អ្នកលើសពីចំនួនដែលអ្នកបានចំណាយលើវា។ សរុបមក ប្រសិនបើអ្នកបានចំណេញពីវា នោះអ្នកត្រូវបង់ពន្ធលើប្រាក់ចំណេញ។ ពន្ធពន្ធលើប្រាក់ចំណេញនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានភាពតឹងរ៉ឹង គឺ 20% នៃប្រាក់ចំណេញពីអចលនទ្រព្យ។
• ពន្ធអចលនទ្រព្យ → នៅប្រទេសកម្ពុជា ទ្រព្យសម្បត្តិដូចជាផ្ទះគឺជាប្រភេទអចលនទ្រព្យ។ ដូចនេះ ពន្ធគឺត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាពន្ធលើអចលនវត្ថុ (TOIP)។ ប្រសិនបើអ្នកមានអចលនទ្រព្យដែលមានតម្លៃលើសពី $25,000 នោះពន្ធលើអចលនវត្ថុគឺ 0.1%។
  
  អចលនទ្រព្យដែលមានតម្លៃតិចជាង $25,000 ត្រូវបានលើកលែងពន្ធលើអចលនវត្ថុ រួមជាមួយនឹងដីរដ្ឋ ដីកសិកម្ម និងដីឧស្សាហកម្ម។ លើស​ពី​នេះ​ ពន្ធ​លើ​អចលនវត្ថុត្រូវ​បាន​បង់​ជា​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ​ក្នុង​ខែ​កញ្ញា​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។
• សេវាគ្រប់គ្រងអចលនទ្រព្យ → ប្រសិនបើផ្ទះរបស់អ្នកស្ថិតនៅក្នុងសហគមន៍ដែលមានសមាគម អ្នកនឹងត្រូវបង់ថ្លៃសេវា។ ប្រសិនបើអ្នកធ្វើបែបនេះ អ្នកនឹងទទួលខុសត្រូវលើការបង់ប្រាក់របស់សមាគមម្ចាស់ផ្ទះរហូតដល់ទ្រព្យសម្បត្តិ​​នោះត្រូវបានលក់។
• ថ្លៃមេធាវី → មានករណីដែលអ្នកលក់ប្រើមេធាវីអចលនទ្រព្យដើម្បីជួយសម្រួលដល់ដំណើរការនៃការលក់អចលនទ្រព្យ។ អ្នកត្រូវបង់ប្រាក់ឱ្យពួកគេឱ្យសមស្រប។ តម្លៃអាចអាស្រ័យលើអត្រាមេធាវីដែលអ្នកបានជួល។

ចង់លក់អចលនទ្រព្យមែនទេ? មក! ដាក់លក់ជាមួយ IPS!